Zwolnienie ze składek ZUS – pomoc dla pracodawców, zleceniodawców i samozatrudnionych

Specustawa (z uwzględnieniem późniejszej ustawy zmieniającej, tj. tzw. Tarczy 2.0) wprowadziła możliwość zwolnienia pewnych grup przedsiębiorców z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek ZUS.

opracowali: apl. adw. Karolina Barszczewska, red. adw. Michał Kibil

 

KOGO
DOTYCZY ?

»   Płatnik, który:

1)      na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.;

2)      na dzień 31 marca 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r.;

»   na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r.;

»   Płatnik będący osobą prowadzącą̨ pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opłacający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne (tzw. samozatrudniony), jeżeli prowadził działalność przed 1 kwietnia 2020 r. i przychód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek, nie był wyższy niż 300 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. nie był wyższy niż 15 681,00 zł).
»   Płatnik będący spółdzielnią socjalną, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r.

WYJĄTEK ⇒ ZWOLNIENIE W WYSOKOŚCI 50%

Przysługuje płatnikowi, który:

1)      na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.;

2)      na dzień 31 marca 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r.;

3)      na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, a także był zgłoszony jako płatnik składek w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r.;

ISTOTNA INFORMACJA

⇒  Liczbę ubezpieczonych oblicza się NIE UWZGLĘDNIAJĄC ubezpieczonych będących PRACOWNIKAMI MŁODOCIANYMI.

Ta forma wsparcia nie jest uzależniona od pogorszenia się sytuacji ekonomicznej przedsiębiorcy, tj. nie jest skorelowana ze spadkiem obrotów gospodarczych i nie dotyczy tylko osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, ale także umowy agencyjnej, umowy zlecenia oraz innej umowy o świadczenie usług.

WĄTPLIWOŚCI:

Czy z prezentowanego rozwiązania będą mogli skorzystać także samozatrudnieni objęci tzw. ulgą na start?

Odpowiedź brzmi: Nie.

Dla potrzeb wprowadzonej specustawy płatnik prowadzący pozarolniczą działalność definiowany jest na gruncie art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wskazany przepis wskazuje na pewne wyłączenie określone w ust. 6a tego samego artykułu, który z kolei zawiera przepis odsyłający do art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców stanowiący właśnie o tzw. uldze na start.

Art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

1)      osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a. (…)

Art. 8 ust. 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

6a. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się w rozumieniu niniejszej ustawy osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców

1. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Co z przedsiębiorcami, którzy nie kwalifikują się do zwolnienia?

⇒  Niestety obecne rozwiązania specustawy nie przewidują analogicznych rozwiązań dla większych przedsiębiorców, toteż obecnie sugerowanym rozwiązaniem dla nich jest złożenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych uproszczonego wniosku o odroczenie terminu płatności składek (formularz ZUS EOP). W tym względzie również przewidziano pewne udogodnienia w postaci zwolnienia przedsiębiorcy z ewentualnej opłaty prolongacyjnej, którą musi ponieść w przypadku składania wniosku po upływie terminu płatności należności ze składek.

Co obejmuje zwolnienie?

»   płatnika, zatrudniającego mniej niż 10 ubezpieczonych, zatrudniającego od 10 do 49 ubezpieczonych, a także będącego spółdzielnią socjalną:

·                ubezpieczenia społeczne,

·                ubezpieczenie zdrowotne,

·                składki na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych.

»   samozatrudnionego:

·                obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe,

·                dobrowolne ubezpieczenie chorobowe,

·                ubezpieczenie zdrowotne,

·                składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

OKRES ZWOLNIENIA:

Zwolnienie z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek ZUS może obejmować maksymalnie 3 miesiące: od 1 marca 2020 r. do 31 maja 2020 r.

Okres ten jest zatem określony bardzo dokładnie poprzez wskazanie konkretnego okresu w kalendarzu, przez który obowiązek w zakresie regulowania składek na ubezpieczenia społeczne niejako zostanie przejęty przez państwo.

  • Taki zapis jest o tyle korzystny dla beneficjentów, że daje możliwość ubiegania się o przedmiotowe zwolnienie za okres zaledwie jednego lub dwóch miesięcy. Wobec tego samozatrudnieni, w odniesieniu do których wprowadzone jest kryterium wysokości osiąganego przychodu, ze zwolnienia będą mogli skorzystać w kwietniu oraz maju, jeśli w marcu osiągali jeszcze przychód niekwalifikujący ich do zwolnienia.

WNIOSEK:

Zwolnienie odbywać się będzie na wniosek, który płatnik składek musi przekazać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie później niż do 30 czerwca 2020 r.

Wniosek może zostać złożony bezpośrednio w najbliższym oddziale ZUS (do którego przedsiębiorca jest przypisany), za pośrednictwem poczty tradycyjnej lub za pośrednictwem portalu PUE ZUS, w którym już zostały udostępnione niezbędne formularze: wniosek RDZ wraz z niezbędnym załącznikiem.

Wniosek o zwolnienie z opłacania składek zawiera:

  • dane płatnika składek:
    1. imię i nazwisko, nazwę skróconą,
    2. numer NIP i REGON, a jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
    3. adres do korespondencji,
  • oświadczenie płatnika składek, potwierdzające uzyskanie w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, przychodu z działalności nie wyższego niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.,
  • inne informacje niezbędne do umorzenia składek,
  • podpis wnioskodawcy (w przypadku składania wniosku za pośrednictwem platformy PUE ZUS może być to kwalifikowany podpis elektroniczny, podpis zaufany albo tradycyjny podpis osobisty).

Ponadto, płatnik obowiązany jest przesyłać do organu deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne, chyba że jest zwolniony z obowiązku ich składania. Deklaracje lub raporty powinny zostać przekazane najpóźniej do 30 czerwca 2020 r.

ROZPOZNANIE WNIOSKU:

⇒ Wniosek rozpoznawany jest przez ZUS w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przesłania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięcznych należnych za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek, a w przypadku, gdy płatnik składek zwolniony jest z obowiązku ich składania – w terminie nie dłuższym niż 30 dni od terminu, w którym powinna być opłacona składka za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek.

⇒ ZUS ma obowiązek poinformować wnioskodawcę o przyznaniu zwolnienia. Jeżeli wniosek został złożony za pośrednictwem platformy PUE ZUS, obowiązek informacyjny zostaje zrealizowany poprzez umieszczenie informacji na platformie.

⇒ W sytuacji gdy organ odmawia przyznania zwolnienia, wydaje stosowną decyzję, od której przysługuje prawo złożenia wniosku do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy.

SANKCJA ZA WPROWADZENIE
ORGANU W BŁĄD
W przypadku stwierdzenia rozbieżności pomiędzy przychodem zadeklarowanym we wniosku o zwolnienie z opłacania składek a przychodem zadeklarowanym dla celów podatkowych (uznawanego z wprowadzenie w błąd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych), płatnik składek będzie zobowiązany do ich opłacenia wraz z odsetkami za zwłokę̨ w terminie 30 dni od otrzymania decyzji w tym przedmiocie.

Co ze spółkami osobowymi?

W przypadku spółek osobowych (spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, czy też komandytowo-akcyjnej) wspólnicy nie będą mieścić się w limicie osób zgłoszonych przez płatnika do składek. W rozumieniu przepisów są oni traktowani jako indywidualni przedsiębiorcy, niezależnie od tego, czy składki za nich płaci Spółka, czy też płacą je oni samodzielnie. To oznacza, że o ich zwolnieniu będzie decydowało to, jakie przychody otrzymywali oni w poprzednich miesiącach (czy nie przekroczyli wcześniej wskazywanego progu 15.681,00 zł). W realiach rynkowych, większość wspólników spółek osobowych nie będzie kwalifikowała się do zwolnienia, jako, że ich przychodem w rzeczywistości jest odpowiedni udział w przychodzie całej spółki.

Póki co Ustawodawca nie przewiduje zmian w tym zakresie.

opracowali: apl. adw. Karolina Barszczewska, red. adw. Michał Kibil

Pełna treść „Adwokackiej Tarczy dla Przedsiębiorców” – wszystkie opracowania wszystkich autorów w jednym pliku!